Laugardagur, 30. įgśst 2008
Peningafölsun
Mueller malar gull
Edward Mueller var góšlegur og lįgvaxinn Amerķkani. Framkoma hans śt į viš bar engin merki žess aš hann vęri sérvitur, ótraustur eša śtsmoginn. Ķ augum vina og nįgranna ķ New York var hann vinalegur, gamall mašur sem hafši lifaš frišsęlu og višburšasnaušu lķfi sem hśsvöršur ķ sambżli ķ austurhluta New York. En žaš sem engum datt ķ hug, var aš eftir aš žessi vinalegi mašur fór į eftirlaun tók hann upp fremur óvenjulega išju.
Mueller lét af störfum sem hśsvöršur įriš 1937. Eftir žaš fór hann aš afla sér fjįr ķ bókstaflegum skilningi. Hann var ekkjumašur, įtti eina dóttur sem var gift en bjó fjarri honum, žannig aš hann dvaldi aš mestu leyti einsamall meš hundinum sķnum ķ lķtilli ķbśš viš 96. stręti. Eftir misheppnaša tilraun sem skransali, festi hann kaup į gamalli prentvél og kom henni fyrir ķ ķbśšinni sinni. Hann įtti myndavél į žrķfęti og gat keypt blek og annaš tilheyrandi fyrir afganginn af sparifé sķnu. Žar meš var hann tilbśinn aš framleiša fyrsta dollarasešilinn sinn.
Mueller ljósmyndaši ósvikinn dollarasešil og yfirfęrši į glerplötu. Hann notaši ekki réttu tegundina af pappķr og žess utan voru litasamsetningarnar rangar viš framleišslu į tilraunasešlunum. Žvķ uršu žeir mjög grófir og višvaningslegir. En hann hafši ekki įhyggjur af žvķ. Hann vissi af reynslu aš enginn fęri aš grandskoša 1 dollarasešil. Kannski 5 dollarasešil, jį. Og örugglega 10 dollarasešil en ekki 1 dollarasešil. Svo framarlega sem hann verslaši skynsamlega fyrir 1 dollarasešlana, kęmist glępur hans ekki upp, eša aš minnsta kosti vęri ekki hęgt aš rekja sešlana til hans.
Mueller fór śt aš ganga meš hundinn į hverjum einasta degi į 96. stręti og kom viš ķ matvöruverslun, bar eša sjoppu til aš versla. Hann var mjög gętinn ķ innkaupum. Ef eitthvaš kostaši t.d. 4 dollara, žį greiddi hann fyrir vöruna meš žremur alvöru dollarasešlum og einum sešli af eigin framleišslu. Meš žessari ašferš lét hann aldrei af hendi nema einn falsašan sešil ķ hvert skipti sem hann verslaši. Og eftir aš hafa verslaš alls stašar viš sķna götu, fęrši hann śt kvķarnar og losaši sig viš Mueller-dollara ķ hvert skipti sem hann verslaši.
Hvernig fór fyrir Mueller?
Žetta kaflabrot er śr hinu nżja sakamįlatķmariti SPENNU sem fęst ķ öllum bókabśšum. Einnig er hęgt aš gerast įskrifandi aš žvķ ķ netfanginu holar@simnet.is (įskriftin er einungis fyrir greišslukort og fęst tķmartitiš žį meš 15% afslętti, į kr. 757 ķ staš 890-. Sjį meira um SPENNU ķ greinunum hér aš nešan.